Minder angst en stress
In 2012 heeft een team Duitse psychologen een meta-analyse gemaakt van al het onderzoek dat er sinds 1970 naar de psychologische effecten van meditatie is verricht. Veel studies vielen af omdat het onderzoek niet goed uit was gevoerd, 163 van de 595 studies zijn geanalyseerd. Er bestaan momenteel nog maar weinig toetsbare theorieën over hoe meditatie werkt, over de effecten en mechanismen erachter. Oosterse theorieën over meditatie zijn vooral een combinatie van psychologie, filosofie en religie waarvan de specifieke elementen – zoals de veronderstelde stappen naar ‘puur bewustzijn’ – nooit onderzocht zijn. Westerse theorieën benadrukken bijvoorbeeld afstand nemen van eigen gedachten, maar ook daar ontbreekt veelal onderzoek.
Belangrijkste conclusies uit deze meta-analyse zijn dat als gezonde mensen gaan mediteren ervaren ze minder angst en andere negatieve emoties en hun relaties worden beter. Wie mediteert kan zich ook wat beter concentreren, beter leren en beter actief emoties reguleren.
Meerdere onderzoeken van de universiteiten van Rome en Wisconsin stellen vast dat herhaaldelijk mediteren en of mindfulness leidt tot blijvende veranderingen in de activiteit van de hersenen. Vooral bij ervaren mediterenden blijken de effecten van meditatie meer structureel en groter zijn. De mate van ontspanning en gevoelens van liefde en geluk die in de hersenen gemeten worden hangt positief samen met de hoeveelheid uren die iemand in het verleden gemediteerd heeft.
Toename aan welbevinden
De School voor Zijnoriëntatie heeft een eigen onderzoek gedaan waarbij een significante toename in welbevinden de belangrijkste uitkomst is. Welbevinden gaat over een grondtoon van vertrouwen en het om kunnen gaan met alle gevoelens in je leven. Het gaat om een basaal gevoel van goedheid en vertrouwen in jezelf. Dat je, hoe je je ook voelt, richting geeft aan je leven en zelf aan het stuur staat. Kortom dat er een tevreden gevoel is over je leven en dat je je leven als zinvol ervaart.
Jon Kabat-Zinn, de grondlegger van mindfulness, heeft onomstotelijk aangetoond dat het ‘naar je lichaam luisteren’ stress en pijn blijvend vermindert. Door je te richten en te concentreren op wat er ‘goed’ is aan mensen in plaats van op wat er ‘mis’ is met hen, zonder te ontkennen wat er mis is, kom je tot de kern van de zaak, namelijk hoe mensen hun eigen heelheid kunnen ervaren zoals ze nu zijn.
In Nederland is de universiteit van Nijmegen een belangrijke speler op het gebied van onderzoek naar de effecten en methoden van mindfulness. Lichamelijke onverklaarbare klachten, kanker, pijn en depressie zijn belangrijke aandachtsgebieden.
De mentale en fysieke voordelen van meditatie op een rijtje
De mentale voordelen van meditatie:
- Vermindering van angsten en stressgevoelens
- Toename van alertheid, creativiteit en intelligentie
- Concentratie en focusvermogen nemen toe
- Gevoel van welzijn en geluk neemt toe
- Meer rust en aandacht in de dagelijkse situaties
- Vermindering stemmings-wisselingen en verhoogde zelfkennis
- Gevoel van depressiviteit en angstige/wanhopige gedachten nemen af
- Sterker zijn in gevoel van eigenwaarde
- Vermogen om met complexe situaties en hoge werkdruk om te gaan verbetert
- Mediteren leert je om je bewust te worden van routinematig gedrag
- Verstrekt gevoel van zelfverwezenlijking
- Meer aandacht en ruimte voor jezelf en de ander, zowel in de privé sfeer als ook daarbuiten
De lichamelijke voordelen van meditatie:
- Ademhaling effectiviteit neemt toe
- Snelheid van de ademhaling komt in balans
- Uithoudingsvermogen neemt toe
- Verhoogt energieniveau en vitaliteit
- Slaapvermogen verbetert en inslaaptijd neemt af
- Pijn vermindert
- Stabiliteit versterkt
- Inname zuurstof wordt verstrekt
- Reactiesnelheid wordt verhoogd
- Lichaamshouding verbetert
- Verlagen van de hartslag
- Bloeddruk gaat drastisch omlaag
- Huid raakt steeds beter doorbloed
- Maag en darm functie verbeteren
- Endocriene functie wordt verhoogd
- Spierflexibiliteit neemt toe